Koka yaprağı, özellikle son yıllarda uluslararası toplantılarda konu haline gelmiş kokan ağacının yaprağıdır. Bunun nedeni ise koka yaprağı kokain ham maddesi olduğu içindir. Özellikle Bolivya'da Peru'da yetiştirilir ve oralara özgü haline gelmiştir. Bunun yanında Güney Amerika'da Alp Dağları bölgesinde ve Asya kıtasının pek çok ülkesinde yetişmektedir koka ağacı tropikal ve nemli bir hava ister.
Koka ağacının fiziksel özellikleri nelerdir?
Tarla ve bahçelerde yetiştirildiği gibi doğal ortamda kendiliğinden de yetişir. Tarla ve bahçelerde yetiştirildiğinde boyu iki metreye kadar uzanır. Bu oran doğal ortamda 6 metreye kadar çıkar. Kabuğu kırmızımsı kahverengi olup, çalımsı bir ağaçtır. Yaprakları seri ve acı olup, çok sık görülmektedir. Rengi ise yeşildir. Koka ağacı yaprağına bakıldığında, yaprağın ortasından bir damar gider ve bu damara paralel belli belirsiz çizgiler uzanır. Yaprakların yanımda öbek halinde beyaz çiçekler çıkar. Koka ağacının yaprağından ve meyvesinden faydalanılır. Meyvesi kırmızıdır.
Koka yaprağı kullanımı
Çok geniş bir kullanım alanı vardır. Koka ağacı yetiştirilmesi çok uzun zamanlara dayanmaktadır. İnka medeniyetinden beri kullanılmakta ve o zamanlarda özellikle dini ayinlerde kullanılan bir madde olmuştur. 1880'lerde dönemin uzmanları tarafından koka ağacı yaprağının içinde olan maddesi alkaoiti kokain maddesinin mide ağrısı başta olmak üzere, çekilen sancılara bir uyuşturucu madde olarak kullanılabileceğini bulmuşlardır ve koka ağacı yaprağı bütün hastalıklara deva olabileceğini öne sürmüşlerdir.
Bunun yanında koca yaprağından, insanlarda bağımlılık yapmayan bir madde ile gıdalara farklı şekillerde girmiştir.
Koka ağacı yaprağı faydaları nelerdir?
Çok güçlü lokal anestezi olarak kullanılan kokain maddesi, duyu sinirlerini gevşetici ve hatta felce neden olur. Özellikle göz, burun, boğaz ameliyatlarında, sindirim sistemi operasyonlarında ve üst solunum sisteminde uyuşturucu ilaç olarak kullanılır.
Bolivya ve Peru'daki bazı kabileler gıda ve vitamin eksikliğini koka yapraklarını çiğneyerek gidermektedirler. Çünkü çiğnenmiş koka yaprakları besin değeri çok yüksektir. İçinde bol miktarda fosfor, demir, kalsiyum, A, B2 ve E vitaminleri bulunmaktadır. Bolivya ve Peru'da mide rahatsızlıkları başta olmak üzere, bağırsak hastalığı, baş ağrısı ve yükseklik korkusu olanlara çok iyi gelmektedir. Koka yaprağı aşırı kullanımında ise çok tehlikeli olup, bağımlılık yapabilir.
