{
    "title": "Yaprak Biti",
    "image": "https://www.yapraklar.gen.tr/images/yaprak-biti.jpg",
    "date": "19.01.2024 03:05:02",
    "author": "Selen Karadeniz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Yaprak biti,</b> genellikle genç sürgünlerin hücre özsuyunu emerek bitkilere zarar verir. Bunun yanında yaprakları kıvır kıvır hale getiren zehir de salgılarlar. Dalların uç kısımlarında görünen yaprak korunakları yardımıyla bahçe kuşlarının yaprak bitlerine ulaşması zor hale gelir. Bitkinin özsuyunu eme yaprak bitleri, bitkinin zayıflamasına ve dal uçlarının kıvrılmasına yol açarak dallarda deformasyona neden olur. Bitkiye aktardıkları virüsler özellikle meyve bahçelerinde, gül bahçelerinde hasara yol açar.</div><div><br></div><div>Yaprak bitlerinin en önemli ihtiyacı proteindir. Bu ihtiyaçlarını bitki özsuyundan sağlarlar. Özsuyu içindeki karbonhidrat sayesinde de tatlı özsu salgılar. Bu sinekler ve karıncalar tarafından besin olarak kullanılır. Bu yüzden özellikle karıncalar açısından yaprak bitleri oldukça önemlidir. Karıncalar kendilerine besin sağlamak için, yaprak bitlerini bitkinin üzerine koyarlar ve bahçeye dağıtırlar. Karıncaların yaprak bitlerine ilgisi oldukça fazladır ve onları korurlar. Karıncalar bu tatlı özsuyunu yemezse, bu bitkinin yüzeyine yayılır ve alan isli küfle kaplanır. Bitki gözle görünecek şekilde siyah küfle kaplandığında ise yaprak bitlerinin varlığı anlaşılabilir.</div><div><br></div><div>Yaprak bitleri yaklaşık 1,5-3 mm boylarında armuda benzer şekildedir. Koloni halinde yaşar, kışı dal ve sürgünlere bıraktıkları yumurtalarda geçirirler. Parlak siyah renkte olan yumurtaları, 0,5 mm kadar oval ve uzundur. Kışı yumurta olarak geçiren yaprak bitlerine karşı mücadele bu aşamadan başlar. Dişiler yumurtadan çıkarak çiftleşmeden ürer. Bunlardan dişi ve çoğunlukla kanatları olmayan yaprak biti çıkar. Bazıları kanatlı olup, konakçı oldukları bitkileri rahatlıkla değiştirirler. Bu sayede hızlı bir şekilde yayılırlar. Bunlarda çiftleşmeye gerek duymadan ürer. Bunlar sadece sonbaharda çiftleşmeden erkek yaprak biti doğurur. Yaprak bitleri değiştiği zaman çiftleşme olur, son dişi yumurtlar ve sonraki yılda tekrar yayılırlar. Bir dişi yaprak biti yılda 1027 adet yaprak biti üretir. Bu sayede yaprak bitlerinin sayısı sınırsız şekildedir. Fakat yaprak bitlerinin ömrü sadece 5-6 gün kadardır. Bunların kuşlara, sineklere ve diğer canlılara besin olduğu düşünülürse, türün devamı açısından fazla miktarda üremesi şarttır. Bunun yanında tarım, orman, bahçe alanlarına verdikleri zararlarda sayılarının azalmasına vesile olur.</div><div><br></div><div><b>Yaprak bitlerine karşı mücadele</b></div><div><br></div><div>Yaprak bitlerinin hepsinin yok edilmesi oldukça zordur. Çünkü mücadeleyle yok etseniz bile karıncalar tarafından ya da uçarak yeniden gelirler. Buna rağmen yaprak bitlerinin geleceği yerleri engellemek, özellikle seralarda havalandırma deliklerinin yünle kapatılması etkin bir koruma sağlar. Bahçelerde yaprak bitine dayanıklı olan sebzelerin yetiştirilmesi de tavsiye edilir. Özellikle marul türleri bu zararlılara karşı dayanıklıdır. Bunun dışında sağlığa zararlı olmayan kimyasallarla ilaçlama yapılabilir. Bahçelerdeki yabancı bitkiler temizlenmeli, toprak sürülmelidir. Kışın ve baharda sürgünler kontrol edilmeli ve yumurtalar görülürse budama yapılmalıdır.</div><div><br></div><div><b>Yaprak bitleri nasıl zarar verir?</b></div><div><br></div><div>Sürgünlere ve genç dallara koloni halinde yerleşen yaprak bitleri bitkinin gelişimini önler, sürgünlerin kısalmasına, yaprakların kıvrılmasına neden olur. Meyveler küçük kalır, şekilleri bozulur. Bazı tür yaprak bitleri meyvelerde kırmızı lekelenme yapar. Ayrıca virüs taşıdıklarından, yaprak bitlerinin verdiği ikincil zararlarda önemlidir. Yaprak biti en fazla şeftali, elma, kayısı, armut, erik, badem, zerdali, vişne, kiraz gibi bitkilere zarar verir.</div>"
        }
    ]
}